Protest: granice krytyki
Mieczysław Tomaszewski i 20 innych osób 18-10-2002

List otwarty w sprawie felietonu Andrzeja Chłopeckiego

W związku z ukazaniem się artykulu Andrzeja Chłopeckiego w świątecznym numerze "Gazety Wyborczej" w dniu 12 października br. [felieton "Socrealistyczny Penderecki" z cyklu "Słuchane na ostro" - red.] prosimy uprzejmie o zamieszczenie również w wydaniu świątecznym "Gazety" załączonego listu otwartego.

Prawa recenzenta do krytyki recenzowanych zjawisk i zdarzeż - nawet najbardziej ostrej - sa niewątpliwe i niezaprzeczalne. Istnieją jednak granice krytycznej wypowiedzi. Są one wyznaczone przez stopień osobistej kultury i przez poczucie odpowiedzialności spolecznej. Inaczej wpada się w absolutną bezkarność, popisując się nią wobec kilkusettysięcznej publiczności.

Pan Andrzej Chłopecki granicę tę przekroczyl w sposób wywolujący zdumienie i oburzenie. Dla scharakteryzowania twórczości, która stanowi jeden z najwyższych, niekwestionowanych szczytów polskiej kultury, użył okresleñ i skojarzeń obelżywych, a rażąco nieprawdziwych. W sposób niedopuszczalny odwolał się do estetyki i ideologii, z która Krzysztof Penderecki walczyl całe swoje życie, której przeciwstawil się calą swoją twórczością. Muzykę autora "Trenu", "Pasji", "Polskiego Requiem" skwitował paru efekciarskimi epitetami, niegodnymi ani odpowiedzialnego krytyka, ani łamów prestiżowego pisma. Na działanie tego rodzaju nie sposób zareagować inaczej jak najwyższym oburzeniem i protestem.

Mieczyslaw Tomaszewski, Zbigniew Bujarski, Regina Chłopicka, Gabriel Chmura, Henryk Mikołaj Górecki, Zofia Helman, Jacek Kasprzyk, Kazimierz Kord, Jan Krenz, Teresa Małecka, Jerzy Marchwiżski, Elżbieta Markowska, Krystyna Moszumażska-Nazar, Wiesław Ochman, Janusz Olejniczak, Ewa Podleś, Irena Poniatowska, Marek Stachowski, Jan Stęszewski, Antoni Wit, Joanna Wnuk-Nazarowa